Typ- of spelfouten zijn feitelijk grote afleiders. Dat is precies de reden waarom het vaak voorkomt. Bij het nadenken over de inhoud van een verhaal, staat de spelling niet hoog op de prioriteitenlijst, het leidt alleen maar af en daarom wordt het gefilterd. Je hersenen hebben alle ruimte nodig om jouw verhaal te laten zeggen wat je bedoelt.
Ook wanneer je na het schrijven kritisch terugleest is de kans groot dat je details in de spelling niet zelf opmerkt; je kent de betekenis van de tekst en leest over fouten heen. De lezers van het verhaal zullen spelfouten wél oppikken. Zij lezen de tekst voor het eerst en weten nog niet wat de tekst vertelt. Zij zijn nog gefocust op details en hebben niet de ‘blinde vlek’ die je als schrijver wel hebt.
Hetzelfde zag ik als leerkracht van groep 5 gebeuren. Dan hebben we het over kinderen van 9/10 jaar die heel veel tegelijk moeten leren. Wanneer deze kinderen een verhaal schrijven, gaat alle aandacht naar de inhoud en verdwijnen de (net geleerde) spellingsregels naar de achtergrond. En dan kom je als kind trots met je verhaal thuis. “Kijk eens wat een spannend verhaal ik heb geschreven!”
De verontwaardiging van ouders over de spelfouten in het verhaal was groot…”Moet hij geen bijles?” ‘Kan ze wat meer aandacht krijgen?” De uitleg dat de integratie van nét geleerde spellingsregels zo snel niet gaat, kwam helaas niet altijd aan. Jammer vond ik dat.
En nu blijkt dat zelfs volwassen lezers over fouten heen lezen…dus.
Hoewel het als lezer vermakelijk is om op een menukaart te lezen dat je als dessert de verassing van de chef kan kiezen; zelf wil je die fouten niet maken.
Lees de tekst weer als nieuw
- Laat de tekst liggen en kijk er de volgende dag naar. De kans is groot dat je met een frisse blik kijkt en dat onopgemerkte fouten ineens zichtbaar worden.
- Print de tekst uit of lees hem als pdf-bestand: veranderingen zorgen hier voor vernieuwing waardoor je de tekst als nieuw leest en details wel opmerkt.
- Laat de tekst door een onafhankelijk persoon lezen; iemand die gewend is kritisch naar teksten te kijken, iemand met een geoefend oog en frisse blik…Tekstlokaal bijvoorbeeld!
