07 jan 2019

‘Het komende half uur gaan we een taalspelletje doen. Je zou het een ‘taalchallenge’ kunnen noemen, maar dat zou tegenstrijdig zijn met het doel van het spelletje. Het doel is namelijk om Nederlands te praten.

Dat op zich lijkt simpel, maar geloof me…je gaat struikelen. Je gaat struikelen over het design van je devices en over je eigen targets. Maar spreek er elkaar in dit half uur ongegeneerd op aan. Om het taalniveau nog iets op te waarderen doen clichés niet mee. Het gaat er nu om dat je beseft wat je zegt: inhoudelijk Nederlands.

Beseffen wat je zegt is naar mijn idee ver weg als het om clichés gaat. Ik heb bijvoorbeeld nog nooit iemand horen zeggen: “Met alle respect, maar je ziet er fantastisch uit vandaag.”. Of: “Met alle respect, maar dat heb je echt goed opgelost.”. 

Hoewel zo’n compliment een logisch vervolg is van het respect dat je wilt tonen, zou het echt raar zijn als iemand dat zou zeggen.
Ik zelf zou automatisch denken: huh, iets klinkt er gek.…
Meestal is dit de stijl: “Met alle respect, maar troubleshooting is niet echt jouw ding hé?”

‘Met alle respect’ als schild om je achter te verschuilen want je hebt je van tevoren met respect ingedekt. Blijkbaar is er een excuus gevormd om iemand de les te lezen.

Of: “Ik wil niks zeggen, maar ik vind (…)”.
Ook gek. Je wilde niks zeggen toch?

Dat dit zo raar kan klinken heeft te maken met het woord ‘maar’. Na ‘maar’ haal je alles van daarvoor weer onderuit. Dat woord mag dus ook niet gebruikt worden het komende half uur. Ik wil niet streng en flauw zijn…(maar ik ben het toch).

Verhaalhalen mag ook niet
Er mogen ook geen ‘verhaalhalende’ vragen worden gesteld. Geen vraag begint daarom met ‘waarom’ en ‘hoe komt het dat’. Hoewel dit wel gewoon Nederlands is, is het een verademing om deze vragen niet te krijgen. Het laat ‘alle respect’ zien als je deze vragen vermijdt. Je bent dan, zonder oordeel, écht geïnteresseerd in het antwoord en in de persoon.

De persoon op wie een ‘waarom’ wordt afgevuurd voelt zich bijna altijd genoodzaakt zich te verdedigen: “Maar waarom doe je dat dan (dat is toch niet handig)?” op jouw opmerking dat jij voor de kat van de buren zorgt maar er eigenlijk een beetje bang van bent. Zou iemand belangstellend vragen: “Heb je een goed contact met je buren dat je dat er voor over hebt?” dan kun je vrij antwoorden met: “Ja en ik ben daar echt blij mee. We zijn er voor elkaar als dat nodig is. Dat heb ik niet met iedereen namelijk.”. 
Hmm, dat geeft weer stof tot inhoudelijk verder praten…

Tot zover de geboden en verboden (voorheen: do’s en don’ts…whaaa). Dan komt nu de uitdaging: het komende half uur discussieer je als groepje over een stelling of je begint gewoon met de vergadering.
In een dialoog zou je naar de mening van je gesprekspartner kunnen vragen over een bepaald onderwerp. Je past alle genoemde spelregels toe:
-Geen Engelse woorden waar gewoon bruikbare Nederlandse voor zijn.
-Geen platgetrapte woorden of inhoudsloze uitdrukkingen.
-Respect is echt respect.
-Je waaromvraag is er vanwege oprechte belangstelling en kent geen veroordeling.

Moet je eens opletten wat er aan inhoud boven komt. 

Clichéballast kan voorgoed gedag gezegd worden. Er wordt weer ‘met alle respect’ in het Nederlands met elkaar gepraat.’

About the Author